سایت باستان‌شناسی آنی، قارص

میراث جهانی یونسکو ۲۰۱۶

در ۵۰ کیلومتری شرق قارص و در مرز ارمنستان، شهری متروکه و شگفت‌انگیز قرار دارد که به “شهر هزار و یک کلیسا” معروف است. این شهر باستانی در گذشته کلان‌شهری پررونق بود. رودخانه آرپاچای، که مرز طبیعی بین دو کشور را تشکیل می‌دهد، نقش بزرگی در شکل‌گیری چشم‌انداز آناتولی شرقی دارد. آنی در قرن دهم میلادی پایتخت پادشاهی باگراتید ارمنستان بود و در مسیرهای تجاری مهمی قرار داشت که باعث توسعه و رشد آن به عنوان مرکز تجاری و فرهنگی شد. در قرن یازدهم، این شهر به شهری محصور با بیش از ۱۰۰،۰۰۰ ساکن تبدیل شد. در قرن‌های بعدی، آنی تحت تسلط امپراتوران بیزانس، ترک‌های عثمانی، گرجی‌ها و روس‌ها قرار گرفت. تا سال ۱۳۰۰ میلادی، این شهر دچار افول شد و تا سال ۱۷۰۰ به طور کامل رها شد. امروزه بیشتر کلیساها، خیابان‌ها، حمام‌ها، یک مسجد قدیمی و دیوارهای بزرگ قلعه همچنان پابرجا هستند و بازدیدکنندگان را به تحسین وا می‌دارند.

دژ دیاربکر و مناظر فرهنگی باغ‌های هوسل، دیاربکر

میراث جهانی یونسکو ۲۰۱۵

دیاربکر، یکی از بزرگترین و قدیمی‌ترین شهرهای شرق ترکیه، در طول تاریخ دوره‌های مختلف هلنیستی، رومی، ساسانی، بیزانس، اسلامی و عثمانی را تجربه کرده است. این شهر با دیوارهای مستحکم و باغ‌های هوسل که ۷۰۰ هکتار زمین‌های حاصلخیز در نزدیکی رودخانه دجله را در بر می‌گیرند، منحصر به فرد است.

گوکبکلی‌تپه، شانلی‌اورفا

میراث جهانی یونسکو ۲۰۱۸

گوکبکلی‌تپه، شاید معروف‌ترین سایت باستان‌شناسی دهه اخیر، در دهه ۱۹۹۰ کشف شد و از آن زمان تاکنون کاوش‌ها ادامه دارد. این سایت در ۲۰ کیلومتری شمال شرقی شانلی‌اورفا قرار دارد و شامل تندیس‌های عظیمی است که به ۱۱۰۰۰-۱۲۰۰۰ سال قبل از میلاد باز می‌گردند. این آثار، تاریخ دوره نوسنگی را به شدت تغییر دادند و اهمیت ویژه‌ای در تاریخ بشریت دارند.

کوه نمرود، آدیامان

میراث جهانی یونسکو ۱۹۸۷

در حدود ۵۰ کیلومتری آدیامان، کوه نمرود قرار دارد که به عنوان مقبره-معبد سلطنتی آنتیوخوس اول تئوس از کومژن (۶۹-۳۴ قبل از میلاد) ساخته شده است. این سایت با تندیس‌های عظیم و منحصر به فرد خود، یکی از جاذبه‌های بی‌نظیر در دنیای باستان محسوب می‌شود.

سایت باستان‌شناسی ارسلان‌تپه، ملطیه

میراث جهانی یونسکو ۲۰۲۱

در دشت حاصلخیز ملطیه و در حدود ۱۲ کیلومتری رودخانه فرات، سایت باستان‌شناسی ارسلان‌تپه قرار دارد. این منطقه با دنیای میان‌رودان ارتباط نزدیکی داشت و در آغاز دوره برنز تغییرات مهمی در آن رخ داد که باعث تحولات عمده‌ای در سیستم متمرکز منطقه شد.

هاران و شانلی‌اورفا، شانلی‌اورفا

لیست موقت میراث جهانی یونسکو ۲۰۰۰

در ۵۰ کیلومتری جنوب شانلی‌اورفا و نزدیک مرز سوریه، هاران قرار دارد. این سایت به عنوان یک مرکز استراتژیک و عبادی شناخته می‌شود و اولین سکونت در آن به هزاره هفتم قبل از میلاد باز می‌گردد.

کاخ ایشاک پاشا، اغری

لیست موقت میراث جهانی یونسکو ۲۰۰۰

کاخ ایشاک پاشا، نمونه‌ای برجسته از کاخ‌های عثمانی قرن هفدهم است و در منطقه دوغوبایزیت استان اغری قرار دارد. این کاخ در سال ۱۷۸۴ تکمیل شده و به عنوان یکی از معدود نمونه‌های بازمانده از کاخ‌های تاریخی ترکیه شناخته می‌شود.

منظر فرهنگی ماردین، ماردین

لیست موقت میراث جهانی یونسکو ۲۰۰۰

ماردین، شهری شگفت‌انگیز در دشت بین‌النهرین بالا، به عنوان یک موزه باز شناخته می‌شود. این شهر با خانه‌های سنتی، مسجد بزرگ، صومعه‌های سوریانی، مساجد و مدارس تاریخی خود جاذبه‌های بسیاری دارد.

سنگ‌قبرهای اهلات، بیتلیس

لیست موقت میراث جهانی یونسکو ۲۰۰۰

اهلات در کنار دریاچه وان قرار دارد و تاریخ این شهر به دوره اورارتویی در ۹۰۰ قبل از میلاد باز می‌گردد. سنگ‌قبرهای اینجا مربوط به دوره سلجوقی در قرن‌های ۱۲ تا ۱۵ میلادی هستند.

کاروانسراهای سلجوقی در مسیر از دنیزلی به دوغوبایزیت

لیست موقت میراث جهانی یونسکو ۲۰۰۰

سلجوقیان کاروانسراهایی را برای خدمت و حفاظت از کاروان‌ها ساختند. در مسیر تجاری بین دنیزلی و دوغوبایزیت، حدود ۴۰ کاروانسرا وجود دارد که ۱۰ تای آنها در شرایط بسیار خوبی حفظ شده‌اند.

سایت باستان‌شناسی زوگما، غازیانتپه

لیست موقت میراث جهانی یونسکو ۲۰۱۲

در ۵۰ کیلومتری شرق غازیانتپه و در کنار رودخانه فرات، سایت باستان‌شناسی زوگما قرار دارد. این شهر توسط سلوکوس اول نیکاتور، یکی از ژنرال‌های اسکندر کبیر تأسیس شد. موزاییک‌های باستانی این سایت در موزه موزاییک زوگما به نمایش گذاشته شده‌اند.

معدن سنگ و کارگاه مجسمه‌سازی یسمک، غازیانتپه

لیست موقت میراث جهانی یونسکو ۲۰۱۲

یسمک یک موزه باز و سایت باستان‌شناسی در مرز سوریه است. این سایت یک کارگاه سنگ‌تراشی هیتی و شامل مواد مجسمه‌سازی ارزشمند است.

مجتمع مسجد زینل‌عابدین و کلیسای مور یعقوب، ماردین

لیست موقت میراث جهانی یونسکو ۲۰۱۴

در استان ماردین، مسجد زینل‌عابدین در سال ۱۱۵۹ میلادی ساخته شده و کلیسای مور یعقوب در ۱۰۰ متری شرق مسجد قرار دارد.

کلیسای آکدامار، وان

لیست موقت میراث جهانی یونسکو ۲۰۱۵

کلیسای صلیب مقدس یا کلیسای آکدامار در جزیره آکدامار در دریاچه وان قرار دارد و به عنوان کلیسای کاخ حاکمان پادشاهی واسپوراکان ساخته شده است.

مقبره اسماعیل فقیری‌الله و مکانیزم بازتاب نور آن، سییرت

لیست موقت میراث جهانی یونسکو ۲۰۱۵

مقبره اسماعیل فقیری‌الله در تلو، نزدیک سییرت قرار دارد و به دلیل بازتاب نور در اعتدال‌ها مشهور است. این مکانیزم توسط ابراهیم حقی، شاگرد اسماعیل فقیری‌الله ساخته شد.

برای بازدید از سایت‌های باستان‌شناسی و میراث جهانی یونسکو در جنوب شرقی و شرق ترکیه، می‌توانید از روش‌های مختلفی استفاده کنید. در اینجا نحوه رسیدن به برخی از این مکان‌ها توضیح داده شده است:

1. سایت باستان‌شناسی آنی، قارص

مسیر:

• هواپیما: پرواز به فرودگاه قارص. از آنجا با تاکسی یا خودرو اجاره‌ای به سمت آنی حرکت کنید (حدود ۴۵ دقیقه تا ۱ ساعت).
• قطار: از آنکارا به قارص با قطار “شرق اکسپرس” و سپس با تاکسی یا خودرو به آنی.
• خودرو: مسیرهای جاده‌ای به قارص از شهرهای بزرگ ترکیه مانند آنکارا و استانبول موجود است.

2. دژ دیاربکر و باغ‌های هوسل، دیاربکر

مسیر:

• هواپیما: پرواز به فرودگاه دیاربکر. از آنجا با تاکسی به مرکز شهر.
• قطار: قطار از آنکارا به دیاربکر.
• خودرو: جاده‌های مناسبی از شهرهای مختلف ترکیه به دیاربکر وجود دارد.

3. گوکبکلی‌تپه، شانلی‌اورفا

مسیر:

• هواپیما: پرواز به فرودگاه شانلی‌اورفا. از آنجا با تاکسی یا خودرو اجاره‌ای به گوکبکلی‌تپه (حدود ۳۰ دقیقه).
• خودرو: مسیرهای جاده‌ای به شانلی‌اورفا از شهرهای دیگر ترکیه موجود است.

4. کوه نمرود، آدیامان

مسیر:

• هواپیما: پرواز به فرودگاه آدیامان. از آنجا با تاکسی یا خودرو اجاره‌ای به کوه نمرود (حدود ۱ ساعت و ۳۰ دقیقه).
• خودرو: مسیرهای جاده‌ای به آدیامان موجود است.

5. سایت باستان‌شناسی ارسلان‌تپه، ملطیه

مسیر:

• هواپیما: پرواز به فرودگاه ملطیه. از آنجا با تاکسی یا خودرو اجاره‌ای به ارسلان‌تپه (حدود ۲۰ دقیقه).
• خودرو: جاده‌های مناسبی از شهرهای مختلف به ملطیه وجود دارد.

6. هاران و شانلی‌اورفا

مسیر:

• هواپیما: پرواز به فرودگاه شانلی‌اورفا. از آنجا با تاکسی یا خودرو اجاره‌ای به هاران (حدود ۱ ساعت).
• خودرو: مسیرهای جاده‌ای به شانلی‌اورفا از شهرهای مختلف ترکیه موجود است.

7. کاخ ایشاک پاشا، اغری

مسیر:

• هواپیما: پرواز به فرودگاه اغری. از آنجا با تاکسی یا خودرو اجاره‌ای به کاخ ایشاک پاشا (حدود ۱ ساعت).
• خودرو: مسیرهای جاده‌ای به اغری از شهرهای دیگر ترکیه موجود است.

8. منظر فرهنگی ماردین، ماردین

مسیر:

• هواپیما: پرواز به فرودگاه ماردین. از آنجا با تاکسی به مرکز شهر.
• خودرو: جاده‌های مناسبی از شهرهای مختلف ترکیه به ماردین وجود دارد.

9. سنگ‌قبرهای اهلات، بیتلیس

مسیر:

• هواپیما: پرواز به فرودگاه وان. از آنجا با تاکسی یا خودرو اجاره‌ای به اهلات (حدود ۲ ساعت).
• خودرو: جاده‌های مناسبی از شهرهای مختلف ترکیه به بیتلیس وجود دارد.

10. کاروانسراهای سلجوقی، از دنیزلی به دوغوبایزیت

مسیر:

• خودرو: مسیرهای جاده‌ای مناسب برای بازدید از این کاروانسراها وجود دارد و بهترین روش بازدید با خودرو شخصی یا اجاره‌ای است.

11. سایت باستان‌شناسی زوگما، غازیانتپ

مسیر:

• هواپیما: پرواز به فرودگاه غازیانتپ. از آنجا با تاکسی یا خودرو اجاره‌ای به زوگما (حدود ۱ ساعت).
• خودرو: جاده‌های مناسبی از شهرهای مختلف ترکیه به غازیانتپ وجود دارد.

12. معدن سنگ و کارگاه مجسمه‌سازی یسمک، غازیانتپ

مسیر:

• هواپیما: پرواز به فرودگاه غازیانتپ. از آنجا با تاکسی یا خودرو اجاره‌ای به یسمک.
• خودرو: جاده‌های مناسبی از شهرهای مختلف ترکیه به غازیانتپ وجود دارد.

13. مجتمع مسجد زینل‌عابدین و کلیسای مور یعقوب، ماردین

مسیر:

• هواپیما: پرواز به فرودگاه ماردین. از آنجا با تاکسی به مرکز شهر.
• خودرو: جاده‌های مناسبی از شهرهای مختلف ترکیه به ماردین وجود دارد.

14. کلیسای آکدامار، وان

مسیر:

• هواپیما: پرواز به فرودگاه وان. از آنجا با تاکسی یا خودرو اجاره‌ای به کلیسای آکدامار (حدود ۱ ساعت).
• خودرو: مسیرهای جاده‌ای به وان از شهرهای دیگر ترکیه موجود است.

15. مقبره اسماعیل فقیری‌الله، سییرت

مسیر:

• هواپیما: پرواز به فرودگاه باتمان یا دیاربکر. از آنجا با تاکسی یا خودرو اجاره‌ای به تلو (حدود ۱ ساعت).
• خودرو: جاده‌های مناسبی از شهرهای مختلف ترکیه به سییرت وجود دارد.

نکات مفید برای سفر:

• خودرو اجاره‌ای: در بسیاری از شهرها، اجاره خودرو می‌تواند راحت‌ترین روش برای بازدید از سایت‌های مختلف باشد.
• تورهای محلی: استفاده از تورهای محلی نیز می‌تواند راهی مناسب برای بازدید از مکان‌ها باشد.
• نقشه و GPS: حتما از نقشه‌های دقیق و GPS برای مسیریابی استفاده کنید.

بازدید از این مکان‌ها نه تنها شما را با تاریخ و فرهنگ غنی ترکیه آشنا می‌کند، بلکه تجربه‌ای به یادماندنی و جذاب از سفر به شما ارائه می‌دهد.